Sabulangbentor

Bajuang

Biasana mun geus rengse barang gawe, jejer wangkongan sok ngabalengkot kana obrolan sabulang bentor. Nu sok mirucaan ngadabrul nyaeta Bah Oding. Saperti kajadian dina minggu nu anyar kaliwat. Ti isuk meluk nepi ka sore jeder Bah Oding ngablamblam nyaritakeun pangalamannana. Salahsahiji dongengna nyaeta lalakon bajuang waktu perang ngalawan karaman DI TII.

“Lur! Kieu-kieu oge, sayah boga jasa ka nagara. Waktu taun 1950-an, sayah ngilu pager beutis, oge kalan-kalan aub kana pangperangan. Tah.. saksina ceda na tonggong,” ngomong kituna teh bari ngalaan baju, terus nembongkeun tonggongna nu pinuh ku ceda.

“Euleuh meni raca kitu.. tilas tapak pelor oom..?” cek Teh Nani.

“Lain!” tembal Bah Oding.

“Euh.. rupina ceda na tonggong oom, tapak kapetelan granat?” Jang Uyeh nimbrung.

“Lain!” cek Bah Oding deui.

“Atuh tilas naon?” cek Cep Idod panasaran.

“Ceda na tonggong sayah, tapak panyakit Cacar,” cek Bah Oding bari nyengir.

 

Tardan

Cep Idod : Nurutkeun panalungtikan kuring, ngaran kasenian nu hirup di tatar Sunda, karereanna nyokot tina akronim atawa wancahan. Contona, Lapidut wancahan tina Lawak, Kacapi jeung Dangdut. Doger wancahan ngadogdogan anu beger. Tarling, Hitar jeung Suling.

Jang Uyeh : Ari Tardan wancahan tina naon?

Cep Idod : Kakara ngadenge tah, cik naon wancahanna?

Jang Uyeh : Wancahan tina Gitar jeung munding edan (ngomongna kalem).

 

Carita Pondok Pangpondokna Sa dunya

Dina sela-sela kagiatan ngokolakeun Jaipong Julang Ngapak, Bah Odingsok rajeun nulis Carpon. Malah tadina mah rek diilukeun kana pasanggiri carpon nu diayakeun ku Koran Sunda Galura.

Kusabab sieun kapilih jadi juara niatna bolay. Nurutkeun paniten sastrawan moyan (nu saban isuk moyan), carpon karya Bah Oding kapeunteun jadi carpangondoknya “carpon pangpondokna sa dunya”. Judul Carpona “Budak Ceurik”. Eusina sauted “Aya budak kacugak beling, ceurik”.

 

BBM

“Geus ngadenge beja can, harga minyak tanah turun deui jadi Rp.800,-?” ceuk  Jang Uyeh ka Cep Idod.

“Ah.. eta mah berita bohong, piraku geus naek bet turun deui,” tembal Cep Idod.

“Sumpah cek dina TV, saleter hargana Rp.800,- asal daek meretan selang tengki,” cek Jang Uyeh kalem.

 

Basa Sunda Okey?

NGAJAWAB ieu patalekan sabenerna enteng bangga. Enteng, da memang tinggal ngajawab. Naon hesena ngajawab? Tapi oge bangga sabab lamun hayang ngajawab kalawan bener tangtu kudu dirojong ku rupa-rupa alesan nu ngarojong jawaban urang. Jadi? Ah kuring mah moal ngajawab, rumasa kurang elmuna. Keun eta mah bagean para ahli anu memang rubak bekelna.

Kahariwang yen basa Sunda bakal tumpur memang asup akal, lamun urang nengetan basa Sunda nu dipake ku sabagian gede kalangan nonoman Sunda. Basa nu dipake geus pabaliut jeung basa deungeun atawa basa sejen, utamana basa Indonesia ‘jakartaan’.

“kita?, lu ajah kallleeeehh..” (pemeo temporer taun 2010-an, euweuh hartina iwal ti nembongkeun kagumbiraan. “Urang mah mun ngobrol jeung si eta pasti keketawaan..” (maksudna: seuseurian)
“Bapa urang ge bangga urang bisa rengking hiji..” (maksudna: reueus)
“Besok meunang teu urang maen ka rumah?” (maen dina basa Sunda hartina ngadu, judi. Padahal di dieu tangtuna ge maksudna ulin).

Loba keneh sabenerna kalimah-kalimah anu direumbeuy ku basa Indonesia, nu hartina baris jadi nyaliwang lamun urang pengkuh nyekel kana tetekon kana basa Sunda anu ‘bener’. Sanajan kitu, kadang-kadang kuring sok mikir sorangan. Basa teh pan diciptakeunana pikeun komunikasi anu tujuanana sangkan nu ngobrol jeung nu diajak ngobrol papada ngarti kana naon anu diobrolkeun atawa anu jadi jejer obrolan. Lamun nilik kana tujuanana, atuh meureun teu salah sapanjang nu ngobrol make basa Sunda campur aduk teh papada ngarti, da tadi ge tujuanana teh nya komunikasi tea. Nyambung, mun cek barudak ayeuna mah.

Nya ieu pisan anu kadang-kadang nu ngondang pebentar paham teh. Cek kaum ‘konvensional’, komunikasi teh lain saukur papada ngarti, tapi oge kudu bener, boh kekecapanana, boh undak usukna. Cek kaum ‘moderat’, keun we rada teu bener oge, nu penting mah daek keneh ngagunakeun basa Sunda, tinimbang lapur pisan. Malah cek nu ‘revolusioner’ mah, rek ngobrol make basa naon ge nu penting mah nyambung, papada ngarti, na make kudu riweuh sagala? Gitu aja kok repot…

Sababaraha pamanggih nu disebut di luhur nepi ka ayeuna masih terus dipadungdengkeun. Ngan keur sakuringeun, idealna mah nonoman atawa generasi ngora angger kudu apal tur ngarti mana basa Sunda nu ‘bener’, sabab ieu teh modal nu kacida gedena. Cenah eta dina waktu ngobrol jeung babaturanana make basa Sunda ‘teu bener’, keun we teu nanaon, nu penting manehna nyaho kumaha basa Sunda nu sakuduna. Mun teu kitu, tangtu baris aya lolongkrang atawa ‘gap’ anu beuki anggang antara generasi ‘kolot’ jeung generasi ngora, da masing-masing boga ‘basa sorangan’ tea.

Carana? Nya kudu aya komunikasi antara kolot jeung budak tea. Lengkah awal nu kacida utamana, euweuh deui iwal ti ngatik tur ngajak barudak di imah sewang-sewangan sangkan wawuh kana basana sorangan. Ulah ngarasa reueus mun anak urang – nu indung bapana pituin urang Sunda – palahak polohok teu ngarti basa Sunda.

Anu kadua, mun budak salah ngomong basa Sunda, ulah diseukseukan. Anggur deukeutan, terus perenahkeun kumaha kuduna. Lamun dicarekan, tibatan jadi bener, budak kalahka teunggar kalongeun. Tungtungna kalah hoream nyarita ku basa Sunda, sabab sieun dicarekan tea. Lapur weh mun geus kieu mah.

Kadang-kadang sok loba carita pikaseurieun mun pangangguran nengetan basa Sunda barudak jaman kiwari. Di handap ieu carita nu dicutat tina pangalaman kuring dina ngatik basa Sunda si bungsu nu masih keneh SD.

Soal Basa Sunda
Teruskeun kalimah-kalimah di handap ieu ku hidep.

Soal  : Ibu tuang, abdi ….
Jawab : hoyong.
Soal  : Bapa angkat, abdi ….
Jawab : ngiring.
Soal  : Ulah sok huhujanan bisi ….
Jawab : diteunggeul.
Soal  : Cikaracak ninggang batu laun-laun jadi ….
Jawab : tarik.

Soal  : Nini kulem, abdi ….
Jawab : oge.

Soal  : Diluhureun halis aya ….
Jawab : singkong

Nu ieu mah soal basa Indonesia, dijawab ku budak anu kacida hayang  ‘nyunda’ pisan.

Soal  : Pencuri itu lari tunggang ……
Jawab : tonggeng.

Keur mimiti nitenan carita-carita tadi tadi, kuring ngagakgak. Tapi lila-lila kalah ngahuleng. Enya kitu basa Sunda teh okey? Tetela, ieu teh pikiraneun urang sarerea.***

Motor Pangjagjagna Sadunya

BILIH aya nu meryogikeun informasi perkawis motor nu jaragjag, utamina kanggo nu mikaresep jajambret atanapi ngiwat tatangga, tah ieu informasi peryogi pisan.

10. Ducati 848

Mesin : 849 cc (51.8 cu in), 4 Katup per cylinder desmodromic liquid cooled L-twin
Top speed : 159 miles per hour (256km/h)
Kakuatan : 100 kW (134 hp) @ 10,000 rpm
Transmisi: 6-speed, Kopling Basah

 

9. Aprilia RSV4

Mesin: 999.6 cc V4
Top speed: 175 miles per hour (281km/h)

Kakuatan: 132 kW (178 hp) @ 12,500 rpm
Transmisi: 6-speed, Kopling Basah

8. Suzuki GSX R1000

Mesin: 999 cc four-cylinder 4-stroke, DOHC, 16-valve, TSCC
Top speed: 185 miles per hour (299km/h)

Kakuatan: 142 kW (191 hp) @ 12,000 rpm
Transmisi: 6-speed, constant mesh, Back-torque limiting clutch

7. Yamaha YZF R1

Mesin: Forward Inclined Parallel 4-cylinder, 20 valves, DOHC, liquid-cooled
Top Speed: 186miles per hour (297 km/h)

Kakuatan: 128.2 horsepower (95.6 kW) at 10000 rpm

Transmisi: Constant mesh 6-speed

6. Ducati1198R

Mesin: 90° V-twin cylinder, 4-valve per cylinder Desmodromic, liquid cooled
Top speed: 185 miles per hour (299km/h)

Kakuatan: 134 kW (180 hp) @ 9,750 rpm
Transmisi: 6-speed

5. Kawasaki Ninja ZX-14

Mesin: 1352 cc four-stroke, liquid-cooled,DOHC, four valve per cylinder,inline-four
Top speed: 185 miles per hour (299km/h)

Kakuatan: 142 kW (190 hp) @ 12,500 rpm
Transmisi: 6-speed

4. Kawasaki Ninja ZX 10R

Mesin: 998 cc, 4-stroke, 4-cylinder, liquid-cooled, DOHC, 4-valve cylinder head
Top speed: 186 miles per hour (300km/h)

Kakuatan: 147 kW (197 hp) @ 12,500 rpm
Transmisi: 6-speed

3. Suzuki Hayabusa

Mesin: 1340 cc (82 cu in), 4-stroke, four-cylinder, liquid-cooled, DOHC, 16-valve
Top Speed: 188 miles per hour (303 km/h)

Kakuatan: 197 horsepower (147 kW) @ 6750 rpm
Transmisi: 6-speed, constant mesh

2. Suzuki GSX-R750

Mesin: 4-stroke, liquid-cooled, DOHC
Top speed: 190 miles per hour (306km/h)
Kakuatan: 110.3 kW (150 hp) @ 13,200 rpm
Transmisi: 6-speed constant mesh

1. MTT Turbine Superbike Y2K

 

Pang Necisna

Sok sanaos motor-motor tadi jaragjag, nanging teu aya deui nu pang necisna mah lintang ti cengceman Wa Oding paranti balanja ka kota….. sok mangga tingali:

Ramalan Piala Dunya

MOAL siga Deddy Corbuzier, anu mrédiksi maén bal téh ngadagoan bérés babak final. Atuh ari kitu mah, budak lemét ogé bisaeun. Jadi, teu kudu ahéng kana prédiksi Deddy Corbuzier mah, da engké ngajawabna sanggeus bérés piala dunya.

Paralun lain abah  rék adigung adiguna atawa agul ku payung butut, tapi Abah mah mémang geus kakoncara salaku dukun lepus di tatar Warung Situ, anu moal aya duana. Pangalaman abah teu kudu dicaritakeun deui. Pokona abah kasebutna legok tapak genténg kadék kana rupaning urusan, kayaning: nu hayang buru-buru meunang jodo, nu hayang maju usaha, jeung sajabana.

Komo deui pilakadar neguh piala dunya, abah pisan manukna. Tah, saréngséna babak kualifikasi grup, kalayan ngaloloskeun 16 tim pikeun marebutkeun karcis ka babak perempat final.

Anu asup 16 besar téh diantarana:

Grup A: Uruguay jeung Mexico

Grup B: Argéntina jeung Koréa Selatan

Grup C: USA jeung Inggris

Grup D: Jérman jeung Gana

Grup E: Walanda jeung Jepang

Grup F : Paraguay jeung Slovakia

Grup G: Brazil jeung Portugal

Grup H: Spanyol jeung Cili

TAH IEU RAMALAN ABAH:

• Uruguay ngalawan Koréa Selatan, nu unggulna pasti Uruguay
• Argéntina ngalawan Mexico, nu unggulna tangtu baé bakal Argéntina, lantaran moal kuat ngalawan Méssi, Higuain, Tépéz, jeung Milito.
• USA ngalawan Gana, nu bakal médok téh USA, lantaran Amérika mah ngabalad jeung Si Anjing Israél. Jadi wé nu unggulna bakal Gana.
• Inggris ngalawan Jérman, sigana bakal meunang Jérman,  lantaran di Jérman aya pamaén nu ngaranna Podol Ski. Jadi, Inggris mah dipodolan wé.
• Walanda ngalawan Slovakia, nu unggulna pasti wé Walanda, lantaran Slovakia mah kakara miluan ayeuna piala dunya, cukup nepi ka babak 16 besar ogénan.
• Jepang ngalawan Paraguay, nu meunangna asa bakal Jepang. Sabab, ti Jepang mah motor ogé milu maén, nyaéta Honda.
• Brazil ngalawan Cili, geus tangtu nu bakal meunang téh Brazil. Lantaran di Brazil mah aya Kaka. Moal aya adi nu bisa ngéléhkeun kaka mah.
• Portugal ngalawan Spanyol, nu bakal meunangna Spanyol. Sanajan di Portugal aya Ronaldo, tapi di Spanyol ogé aya Torés. Ditilik tina ngaranna, asa hade kénéh Torés.

Jadi, nurutkeun abah, nu asup kana babak perempat final téh nyaéta:

1. Uruguay
2. Argéntina
3. Gana
4. Jérman
5. Walanda
6. Jepang
7. Brazil
8. spanyol

RAMALAN BABAK PEREMPAT FINAL

alanda ngalawan Brazil, sigana bakal unggul Brazil

Uruguay ngalawan Gana, pasti nu meunangna Gana

Argéntina ngalawan Jérman, geus jelas bakal meunang Argéntina

Spanyol ngalawan Jepang, pasti unggul Spanyol

Jadi, nu asup ka babak semi final:

1. Brazil
2. Gana
3. Argéntina
4. Spanyol

RAMALAN BABAK SEMI FINAL

Brazil ngalawan Gana, pasti bakal meunang Brazil

Argéntina ngalawan Spanyol, tangtu baé Argéntina anu unggul

Jadi nu asup babak final mah  Brazil jeung Argéntina

RAMALAN JUARA 3

Nu juara katilu téh bakal ditangtukeun ku Gana ngalawan Spanyol. Lebah dieu mah wayahna nu bakal meunang téh Gana.

RAMALAN JUARA 1

Babak final bakal nepungkeun Argéntina ngalawan Brazil. Sabenerna abah téh dina hate leutik mah ngadukung Brazil. Tapi… rada poék dina babak final mah. Katingalina nu bakal unggul téh Argéntina. Jadi, ramalan Abah téh:

Juara 1: Argéntina

Juara 2: Brazil

Juara 3: Gana

REVISI RAMALAN

Hampura abah aya kasalahan teknis, anu antukna ramalan abah kudu robah deui. Kasalahan teknis lain bae tumiba dina kacilakaan kareta api, tapi di dunya perdukunan oge bisa wae kajadian. Atuh lamun ramalan direvisi, eta sah-sah wae, sabab buku oge sok aya edisi revisi. Lamun buku meunang direvisi, piraku ramalan teu bisa?

Brazil bet eleh ku Walanda,  Ghana bet eleh ku Uruguay, sarta Argentina ngadon eleh ku Jerman. Alesan pangna Brazil eleh ku Walanda, geus didadarkeun ku abah. Ari Ghana bet eleh ku Uruguay mah lantaran ramalan abah dirobah ku adu finalti. Sabenerna Ghana teh kudu unggul lamun pamaen Uruguay henteu ngahalalkeun sagala cara. Piraku pamaen bet hayang jadi kiper? Memang Uruguay meunang, tapi meunangna henteu ksatria. Pokona abah mah mengutuk kemenangan Uruguay. Nepi ka rup ku padung rap ku lemah oge, abah mah tetep ngadukung Ghana.

Ari Argentina mah memang kasalahan pemain, bet sorangan-sorangan maenna, henteu kolektip siga Jerman. Sanajan Si Messi, Higuain, atawa Tevez maenna hade oge, ari teu gawe bareng mah moal jalan. Lebah dieu, wajar we lamun ahirna dipodolan ku Jerman. Memang beurat ngalawan si Podol Ski mah. Jaba aya si Klose, nu bogaeun jurus pamungkas.  Tapi anu ngalantarankeun Jerman unggul mah ku lantaran pamaenna lain jalma wungkul, da bohlam oge milu maen, malah jadi kaptenna, nyaeta Philip, anu kakoncara di urang: terus terang terang terus.

Ramalan abah nu asup babak semi final, nu benerna ukur SPANYOL. Geus jelas eta mah, Paraguay pasti medok, da puguh ti Spanyol mah Sapi oge milu maen. Saterusna abah bakal ngarevisi pinunjulna.

RAMALAN BABAK SEMI FINAL EDISI REVISI

URUGUAY  ngalawan WALANDA katingalina bakal meunang Walanda. Sabab Uruguay mah ngalicik basa ngalawan Ghana oge. Memang sabenerna Walanda oge rada ngalicik basa ngalawan Brazil, biasa lah ngagunakeun taktik adu-domba. Matak,  budak satepak Si Robinho oge nepi ka amuk-amukan. Kaasup si Kaka oge ngambek, da pamaen Walanda ngalalicong. Iraha teuing si Kaka ngambek lamun teu dimimitian mah. Tapi keun wae lah, henteu nyolok mata buncelik siga Uruguay.

JERMAN ngalawan SPANYOL ngitungna rada bingung yeuh. Kuduna ieu dua kasawelasan teh papanggihna di babak final. Di Jerman aya si Podol, tapi di Spanyol oge aya Sapi. Asa kudu imbang ieu mah. Tapi pan kalah kumaha oge kudu aya nu unggul. Tah, ti baheula oge murid-murid Abah mah arapaleun yen abah sok nyepeng Jerman. Tara nyepeng tim mamana deui, estuning saukur Jerman. Ku kituna abah geus buleud patekadan yen ramalan abah ayeuna bakal JERMAN anu unggul. Alesan kadua, abah kudu konsisten kana ramalan. Dina ramalan munggaran, abah nyebutkeun yen anu bakal jadi juara teh Argentina. Ari pek Argentina eleh ku Jerman. Logikana, Jerman otomatis kudu jadi juara. Ramalan oge kudu konsesten tur kudu logis.

TAh, engke anu maredokna, Spanyol ngalawan Uruguay, geus jelas bakal meunang Spanyol. Teuing kunaon, abah mah teu simpati ka Uruguay teh, saprak pamaen hayang jadi kiper kabehanana tur mani nyolok mata buncelik.

RAMALAN BABAK FINAL EDISI REVISI

JERMAN ngalawan WALANDA, luyu jeung ramalan munggaran abah, abah tetep bakal konsisten tur logis. JERMAN bakal unggul. Pek we barandungan, ramalan abah mah tara nyalahan, paling oge sok aya kasalahan teknis. Kacindekanna, nu bakal jadi juara piala dunya teh:

Juara 1: JERMAN

Juara 2: WALANDA

Juara 3: SPANYOL

RAMALAN BABAK FINAL EDISI REVISI KADUA

Ku lantaran aya kasalahan teknis nu ngakibatkeun Jerman medok, antukna ramalan abah perelu direvisi deui. Tapi ieu mah revisi pamungkas anu jadi tur moal nyalahan deui. Sing saha nu rek tumpangan duit, silih jenggut, atawa naon wae, pek jieun jadi  referensi. Tapi lamun tumpanganna pamajikan mah, wayahna abah teu rido mun ramalan abah dipake referensi.

Dina babak grand final, nu tandang teh SPANYOL VS KOMPENI WALANDA. Puguh bae nu bakal medok mah Kompeni Walanda. Jadi, nu bakal jadi juarana PERSIB… aeh… SPANYOL. Pek abah gugat, lamun ramalan abah nyalahan. Nu enggeus-enggeus oge, lain salah, tapi eta mah abah keur meujeuhna loba pikiran tur aya oknum nu ngarobah ramalan abah. Siga kamari, basa Spanyol ngalawan Jerman, oknumna teh Si Puyol pamaen Barcelona. Mun si eta teu ngasupkeun mah, pasti bakal adu finalti tur nu unggulna Si Podolski saparakanca. Jadi, hampura ramalan abah aya nu ngagagalkeun.

Kaptusanna juara Piala Dunya:

1. Spanyol

2. Walanda

3. Jerman

Lamun ramalan abah nyalahan, abah kajeun rék pangsiun jadi dukun.***

Obrolan Bah Oding

Tajug

Paralun, lain rék ngageuhgeuykeun ka nu ibadah. Da mémang harita mah kitu kanyataanana, urang lembur masih kénéh awam ka nu ngaranna tajug téh.

Hiji mangsa kolot-kolot di Lembur Situ ngayakeun riungan di imah Bah Oding. Ngabadamikeun rék nyieun tajug. Balangsak cénah, upama Jumaahan téh kudu ngadon ka Cangkudu. Mangkaning jalanna sorompod, ngaliwatan kebon awi sagala rupa. Cék nu heureuy téa mah, inditna kudu nyubuh, beurang saeutik, tara kabagéan hutbah.

“Enya, Bah, kudu buru-buru nyieun tajug téh. Si Adul ogé kamari, caritana wé rék Jumaahan. Naha ari balikna, geus nanggung suluh. Teuing nepi teuing henteu ka tajug mah!” cék Jang Uyéh.

“Ari geus mangsana tarawéhan sok balangsak téh. Peuting-peuting kudu ngaliwat ka kebon awi, mangkaning loba kabéjakeunana. Tah, lebah tangkal picung téh, béjana mah sok aya nu ngagulawing,” cék Kang Ajay.

“Heueuh, apan ieu ogé keur dibadamikeun. Tanahna mah geus aya, wakap ti Ma Ani. Kari néangan waragad bahan keur wangunanana. Sok atuh urang pikiran ku saréréa!” cék Bah Oding. Ngadéngé kecap “waragad” mah, nu keur cékcok téh paheula-heula jempé.

“Usul, Bah!” cék Kang Idod. “Kaina mah, urang maling wé ti leuweung, deukeut ieuh. Awina ngabukbak nu Bah Samhari, malaur ngagegedeg tara aya nu ngala. Kenténgna …” Kang Idod ngahuleng heula, “Urang ngumaha wé ka Kang Kosasih, apan manéhna sok nyitak kenténg. Wajar wé nyumbang satajugeun mah,”

“His, béak modal atuh déwék!” Kosasih nyelengkeung.

“Hadé usul téh. Tapi meunang kitu mun nyieun tajug bahanna meunang maling? Kumaha, Pa Lebé?” Bah Oding ngarérét ka Lebé Wawan nu ti tadi anteng nundutan. Puguh baé asa kagebah, katémbong pisan ngarénjagna téh.

“Aya hadéna mun di urang nyieun tajug!” pokna, siga lulungu kénéh. “Keun kuring siap jadi imam, kieu-kieu ogé kungsi ngaji di Ajengan Kosim!”

“Percanten éta ogé. Tapi kumaha nurutkeun Pa Lebé, mun bahan keur tajug meunang maling ti leuweung?”

“His, ulah atuh. Maling mah maling wé, najan keur tajug ogé. Teu, teu satuju!” cék Lebé Wawan bari memener kopéah.

“Kuring boga usul deui!” Jang Uyeh ngacung. “Apan Bah Oding téh gaduh bumi kosong, tara aya nu ngeusian. Éta wé atuh pindahkeun, énténg ngagarapna deuih!”

“Éta mah keur anak déwék atuh!” Bah Oding muncereng.

Nepi ka tengah peuting riungan téh. Ngagayuh ka janari kakara bubar. Kacindekanana, bahan keur tajug rék méntaan ka unggal imah, saridona. Peuting éta kénéh ogé nyieun panitia.

Henteu mangkuk tilu bulan, bahan keur tajug téh geus ngagunduk. Isukna der diadegkeun, salembur éta mah tamplok marantuan. Awéwé cuhcih nyadiakeun susuguh. Bah Oding tutunjuk bari melenyun udud. Lebé Wawan, da puguh geus sakitu kakolotanana, meusmeus ngoloyong ka handapeun tangkal jambu, ngadon ngiuhan.

“Kadé Bah, kudu nyieun tihang di tengah tajug téh. Rék dua rék tilu éta mah!” cék Kang Idod bari anteng mapasan tangkal mahoni.

“Keur nanahaon tihang?”

“Ngarah weweg atuh, jeung pangpangna mah, ngarah aya tempat nyarandé. Unggal peuting bagilir, ngarah adil. Kitu di lembur girang ogé!”

“Paranti nundutan?”

“Sigana mah kitu …”

“Doraka siah!” Bah Oding muncereng. “Cék Pa Lebé oge, di tajug mah teu meunang nundutan!”

“Deukeut paimbaran nyieun hiji, Dul!” Lebé Wawan nyelengkeung ti lebah tangkal jambu.

Heuleut saminggu ogé, tajug téh geus ngadeg. Henteu sabaraha gedé, tapi cukup keur jelema 40 baé mah. Bilikna ku hinis petingan. Palupuhna maké awi surat. Tepasna rada lega, paranti barudak diajar ngaji. Hareupeunana aya kulah, caina beunang ngocorkeun ti tampian Bah Oding.

Isukna diresmikeun ku Pa Kuwu.

Kangaranan kana barang anyar atuh, saban peuting pinuh-pinuh baé. Lebé Wawan katémbong riweuh. Unggal peuting kudu nerangkeun bagbagan ibadah, da loba nu poékeun kénéh.

“Jadi solat berjamaah mah kudu aya imam jeung mamum. Imam téh pamingpin solat, mamum kudu nurut ka imam, ulah miheulaan,”

“Kumaha mun imamna batal, euh … kapoosan upamina?” aya nu nyelengkeung ti tukang.

“Wayahna imam kudu eureun!”

“Atuh mamum ogé eureun?”

“Henteu, da aya wawakilna. Anu kira-kira sanggup jadi imam, kudu nyuluran imam nu batal téa, upamana baé Bah Oding, nu geus taram-taram jadi imam. Ngan omat, nu rék nyuluran kudu cicing tukangeun imam, ngarah henteu jauh teuing ngaléngkahna. Kahartos?”

“Kahartoooos!”

Isukna, basa keur solat isa, enya baé Ki Imam téh kapoosan. Da éta wé, sanggeus ngarérét ka mamum, terus kaluar ngaliwatan panto deukeut paimbaran. Nu keur solat ukur silih rérét, lila naker paheneng-heneng. Bingung tayohna téh.

“Di mana Bah Oding?” kadéngé aya nu ngagerendeng.

“Ieu kuring mah, di juru tukang!” aya nu nyelengkeung  rada tarik.

“Sok atuh jadi imam, da euweuh nu bisaeun!”

“Ku silaing wé atuh, Uyeh, apan étah cicing di hareup!”

“Teu bisa kuring mah. Nyanggakeun sadaya-daya ka Abah,”

“Silaing atuh, Adul!”

“Paralun teuing, sieun salah babacaanana!”

“Mani euweuh nu sahulueun!”

“Buru atuh Bah Oding, bisi kaburu tengah peuting mantén, jabaning can maraban domba ieu téh!”

“Sarua déwék ogé can dahar. Ké atuh … kumaha cék Pa Lebé téh?”

“Enya, geura pindah ka paimbaran,”

“Kadé Bah, teu meunang leuwih ti tilu léngkah!”

“Naha teu neuleu pisan, apan déwék téh di juru tukang!”

“His, da kitu kuduna asana mah. Léngkah panjang wé atuh!”

“Keukeuh moal katepi!”

“Kumaha mun ngajleng?”

“Euweuh keur ngawahan!”

“Kumaha mun digandong ku kuring, sah kitu?”

“Tanyakeun heula ka Pa Lebé, asa can manggih kateranganana!”

“Di mana Pa Lebéna?”

“Di cai meureun!”

Berebet aya nu nyusul ka cai. Kasampak Lebé  Wawan keur wudu.

“Pa Lebé, kumaha mun imam digotong?”

Lebé Wawan kerung.

“Geus dariuk kituh, geuning can ngarti kénéh!”  Lebé Wawan kutuk-gendeng. Berebet nu nyusulan balik deui.

“Meunang cénah bari diuk ogé. Ngésor meureun …”

Peuting éta kénéh ogé, Lebé Wawan gegelendeng.

“Solat mah teu meunang bari ngomong, kawas teu apal baé. Mun euweuh nu sanggup jadi imam, nya enggeus heula wé atuh, engké jadian deui,”

“Sanés teu sanggup, Pa Lebé. Apan ti juru tukang ka paimbaran sakitu jauhna. Kudu seseleké meureun, kumaha mun ngagitik batur, kuriak matak ébat!” cék Bah Oding.

“Taktagé, nu siap jadi imam mah, kudu deukeut paimbaran. Sok ayeuna mah urang solat deui!”

Isukna Lebé Wawan henteu ka tajug. Sigana mah capéeun. Da puguh imahna rada anggang. Nu rék solat berjamaah bingung. Mangkaning Bah Oding ogé teu katémbong.

“Susulan ka dituh, Adul!” cék Kang Idod.

“Moal ka dieu, keur nyeri cangkéng. Tadi bébéja ka kuring, cénah moal ka tajug!”

“Bah Oding atuh!”

Si Adul ngaléos. Teu lila geus ngurunyung deui dibaturan ku Bah Oding.

“Aya naon ieu téh, rék solat kalah ka cékcok?”

“Pa Lebé henteu ka dieu, jadi Bah Oding kudu ngimaman!”

“Ké heula atuh, rék nyokot sarung!”

“Har, ari sugan téh …”

Teu lila geus nyurung deui.

“Komat ka dinyah, Niw!”

“Ke heula, keretasna leungit, tadi mah asa ditunda dina kolor!”

“Aéh-aéh, naha rék komat-komat baé mani kudu maké keretas?”

“Ari can apal. Dul, cik pangnyokotkeun kolor déwék, tah ngagawing dina tihang!”

“Baruk neundeun kolor dina tihang, paingan ti tadi aya nu ngahiek?”

“Montong gagabah teuteundeunan téh, Aniw. Di tajug mah kudu beresih!”

“Étah geuning, nu Bah Oding oge ngalumbuk deukeut paimbaran?”

“Da can diampihkeun nu déwék mah!”

Galantang Aniw komat. Bah Oding geus mimiti takbiratul ihram, diturutan ku séjénna. Tapi ka dituna, Bah Oding téh anggur jempling, henteu kecét-kecét, ngahuleng salila-lila.

“Naha mani henteu ngagéhan ka nu rék amin,” aya nu ngaharéwos.

“Jep, montong nyarita ari keur solat!”

“Subhanalloh!”

Bah Oding ngalieuk.

“Hampura, aya nu poho. Jadian deui wéh!”

Solat dimimitian deui. Bah Oding sujud, diturutan ku séjénna. Pleng waéh, lila naker euweuh tanda-tandana kudu cengkat deui. Rék cengkat téh, inggis imam sujud kénéh, miheulaan meureun kasebutna.

Tapi ari karah ku cangkeul mah, nu panghareupna ngarérét ku juru panon ka lebah paimbaran. Gebeg téh, Bah Oding geus euweuh di dinya.

“Bah Oding leungit!” Kang Idod ngoréjat. Nu séjénna ébat, gentak carengkat. Batal wéh caritana mah. Atuh gujrud néangan Bah Oding. Cék nu saurang kapoosan, indit ka cai. Cék nu saurang deui nyumput ka tukangeun  paimbaran. Papada teu apal, da puguh euweuh raratanana. Disusulan wéh ka imahna. Kasampak Bah Oding keur nyaleuhak dahar.

“Kumaha ari Bah Oding, mani euweuh tanggung jawab jadi pamingpin téh!” Kang Idod kutuk gendeng.

“Har, naha bet nyalahkeun kuring. Geus bérés solat mah, nya balik atuh, rék naon deui?”

“Ari mamum, piraku diantep sina sujud?”

“Kuring mah teu wani ngaganggu, cék Pa Lebé ogé doraka ngaganggu nu keur solat mah. Balik wé rerencepan, bisi maranéh ébat!”

“Tanyakeun ka Pa Lebé ayeuna kénéh, kumaha cénah hukumna mun imam kitu peta!”

Berengbeng ka imah Lebé Wawan, Bah Oding ogé milu. Kasampak nu ditéang keur haharegungan bari nyekelan cangkéng. Diterangkeun waéh ku Lebé Wawan téh. Nu ngadéngékeun arunggut-unggutan.

“Ngaranna ogé diajar atuh, Pa Lebé. Wajar wé mun aya nu salah téh!” Bah Oding semu ngadégdég.

“Enya, da solat mah puguh sarat-rukunna, teu meunang diheureuykeun,”

“Paralun teuing ari rék ngaheureuykeun mah, rumaos jalmi bodo, teu aya katerang!”

*

Pareng bulan puasa harita téh. Tajug beuki haneuteun. Lebé Wawan beuki riweuh baé. Nu hayang diajar ngaji, ray poé-ray poe téh terus nambahan. Kolot-budak, awéwé-lalaki, tingalabring indit ka tajug.

“Rumaos abdi mah, Pa Lebé, tuna ku élmu agama. Puasa ogé, ukur sapanggih-panggihna baé. Ukur tuturut munding, bari jeung ngarti mah henteu!” cék Kang Idod.

“Hih, apan urang diajar babarengan. Manéh geus apal kana jampé saur, Adul?” Pa Lebé ngarérét ka Si Adul.

“Baruk saur ogé aya jampéna? Teu apal kuring mah,”

“Apan ibadah téh kudu puguh niatna. Rék saur aya babacaanana, rék buka nya kitu kénéh. Bah Oding mah apal meureun?”

“Inget-inget poho,”

“Cik manéh, Uyeh!” Pa Lebé ngarérét ka Jang Uyeh nu diuk panghareupna. Galantang wéh Jang Uyeh téh.

“Tuh, pan Jang Uyeh mah geus apal!”

“Atuda geus kolot mah pohoan, Pa Lebé. Loba pikiraneun!” Bah Oding rada ngélémés.

“Tah, engké téh mimiti tarawéhan. Kadé barudak, ulah hareureuy!”

“Kolot ogé sok aya nu heureuy, Pa Lebé!” Aniw nyelengkeung. “Di Cangkudu, basa taun tukang kuring milu tarawéhan, mani asa di mana mah. Silih sedek-silih séréd, réol ka katuhu, bereyek ka kénca. Budak loba nu ceurik kagencét, bilik tajug nepi ka ngahelob!”

“Heueuh, lain turutaneun éta téh. Rék sesedekan mah, henteu kudu di tajug, di tegal pangangonan ogé kurang kumaha lega!”

“Manéh mah nepi ka buncunur lain, Dul?”

“Enya. Harita téh kuring cicing deukeut tihang. Basa rék sujud, nu ti katuhu nyérédkeun. Puguh atuh tarang mani ngajedak pisan kana tihang!”

“Leuwih ti macul capéna téh, tarawéhan di Cangkudu mah!” cék Kosasih.

“Ari solat mah kudu husu, boro-boro silih séréd, pikiran ogé teu meunang ucas-acos. Kudu ditiginkeun, yén urang téh keur ibadah ka Gusti Alloh,”

“Pa Lebé!” Aki Maskadi nu nyarita téh. “Aki mah rék balik heula!”

“Mangga baé Aki, bilih aya kaperyogian mah!”

“Enya. Beuteung mani kukurubukan puguh ogé, ti isuk-isuk can kararaban nanaon, sugan wé Si Nini mangéjokeun!”

“Enya, mangga atuh!”

Aki Maskadi ngaléos, leumpangna rumanggieung. Tapi teu lila geus ngaronghéap deui. Gék diuk dina urut tadi.

“Naon Aki, aya nu ditinggalkeun?”

“Poho Aki téh. Apan ti baheula bulan puasa mah teu meunang madang, lin?”

“Puguh atuh, da kakara ogé wanci pecat sawed!”

Peutingna, enya baé tarawéhan téh aman. Taya nu silih-séréd, ari lain sora barudak nu iirihilan mah.***

Wisdom Words

Palakiah Wijaksana ti Wa Oding saparantosna ngabiasakeun nuang roti:

JUST BE YOURSELF
“Seureudkeun diri sorangan kana nyiruan”, hartina: Jadi diri sorangan, mun ngarasa goreng patut kudu syukur, lantaran mun hade rupa bisi loba dosa hehehe ….

THE RIGHT MAN IN THE WRONG PLACE
“Jelema nu lebah katuhu,salah tempat..kuduna cicing di kenca”, hartina: kasep/geulis jeung goreng patut eta gumantung kana lingkungan, misalna aranjeun didieu panggorengna, tapi bisa jadi di Afrika
mah pangkasepna/panggeulisna, matakna pindah geura ka ditu.

DON’T JUDGE THE BOOK BY ITS COVER
“Montong ngahukum buku make koper”, hartina: Ulah pegat harepan, teu kabeh jalma nempo tina pisikna, saha nu nyaho tina imahna, mobilna, pagaweanana, atawa tabunganana.

LIKE FATHER LIKE SON
“Suka ka bapana, suka oge ka anakna”, hartina: Tong nyalahkaeun sorangan mun goreng patut, salahkeun kolot wae sabab goreng patutmah da turunan

THE BEAUTY IS UNDER THE SKIN
“Jadi geulis mun geus ganti kulit”, hartina : Omean inner beauty aranjeun, eta mun ngarasa sisi luar geus ancur teu katulungan deui….

NO GAIN WITHOUT PAIN
“moal meunang duit mun teu nyeri heula…jiga kuda lumping”, hartina: tong nyeri hate mun dipoyokan goreng patut, cuek wae lah, urang kudu inget  film The Beauty and The Beast (nu geulis pasti loba beasna).

THE TRUTH IS OUT THERE
“Nu ngajawab bener, meunang kaluar”, hartina:  Tah ieu mah kabiasaan Teh Neni Yuhaenah mun keur ngayakeun ulangan .

LOVE IS BLIND
“Micinta nu lolong”, hartina : Cinta teu nempo kasep atawa goreng,  teu percaya?  tanyakeun wae ka Wa Oding. Ceuk Wa Oding: “Memang kasep atawa geulis mah relatif…tapi mun goreng patut mah MUTLAK”.
Hidup goreng patut…!!! .***

Obrolan Wa Oding (6)

Walapiduha

ARI sugan téh ngaran sabangsaning ajaran aliran anyar nu dianggap nyasabkeun umat. Hanas geus geumpeur, sok sieun lembur téh ujug-ujug dijorag ku nu dijarubah tur kakoncara sahaok kadua gaplok. Mangkaning anu ngaluluguanna Bah Oding, kasebutna manten dukun pélét pangsohorna di tatar Warung Situ jeung Cangkudu. Tapi haté ngemplong sabada maluruh maksud tina pakumpulan “Walapiduha” anu diluluguan ku Bah Oding jeung Aki Musani. 

Ngadegna pakumpulan “Walapiduha” téh mareng pisan jeung mimiti éarna World Cup alias piala dunya téa. Nurutkeun katerangan Aki Musani, “Walapiduha” diadegkeun dina raraga milu ngareuah-reuah piala dunya tur ngawadahan aspirasi sakur aki-aki di Warung Situ. Luyu jeung ngaranna, “Walapiduha” téh singgetan tina “Wadah Lalajo Piala Dunya Husus Aki-aki”.

Mémang rupa-rupa pisan kamonésan mapag piala dunya téh, nepi ka aki-aki cadu kudu tinggaleun ku barudak ngora. Ti mimiti pupuhu nepi ka anggotana husus aki-aki, teu hayangeun ngalibetkeun budak ngora, komo ABG mah. Ngahaja cenah, ceuk Bah Oding, ngarah “Walapiduha” henteu kakiruhan ku oknum-oknum anu sok tawuran, korupsi, kolusi, atawa neupotisme. Ari kagiatan “Walapiduha” téh henteu kurang, henteu leuwih, ukur lalajo bareng mangsana maén piala dunya. Aki Sarnapi anu teu resep lalajo maén bal ogé, milu ngagabung jeung éta pakumpulan. “Ari aki mah lain resep lalajo maén bal. Miluan sotéh pédah wé ngaran pakumpulanna: Walapiduha. Apan kieu-kieu ogé aki téh rajin solat duha, ngarah loba rejeki,”

Kakara ogé “Walapiduha” diresmikeun di Warung Situ, isukna Aki Idod ngaluluguan pikeun ngadegkeun “Walapiduha Perjuangan” di Cangkudu. Ari alesanna, “Walapiduha” anu diluluguan ku Bah Oding mah kurang démokratis tur dianggap henteu bisa ngawadahan aspirasi aki-aki Cangkudu. Sangkan ambahanna leuwih lega, Aki Idod ngarékrut aki-aki ti lembur tatangga, kayaning Gunung Puyuh, Cipada, malah nepi ka Cipameungpeuk sagala. Puguh baé aki-aki ti Warung Situ ogé loba anu ngagabung jeung “Walapiduha Perjuangan”.

Minangka kantor pusatna, Aki Idod kapaksa kudu ngajabel heula imah minantuna, Jang Adang. Mangkaning Jang Adang téh apan kakara saminggu dikawinkeun jeung anakna, Néng Tati téa. Kasebutna kakara kawin saminggu, keur meujeuhna ocon sosonoan panganténan. Tapi Aki Idod teu paduli kana urusan panganténan. “Perkara bulan madu mah bisa diisuk-pagétokeun deui. Anu leuwih penting mah piala dunya deuleu…! Piala dunya! Piraku bakal ngantepkeun Si Messi jeung Si Higuain. Mangkaning Si Messi mah tara bisa ngasupkeun lamun henteu dilalajoanan ku aki téh…” kitu ceuk Aki Idod, basa Néng Tati rada protés.

Atuh teu bisa baha deui. Jang Adang jeung Néng Tati kapaksa kudu sosonoan bari kuriak, nyayagikeun opieun keur sakur aki-aki anu lalajo maén bal. Ngaladénan aki-aki téa atuh, kurang-kurangna mah matak jangar. Komo deui Aki Samhari, anu geus teu anéh deui, keudeung-keudeung peledos, nyaho-nyaho bauna wéh ngahiliwir angin-anginan. Pokona lamun kurang kuat méntal mah sigana geus matak utah-uger. Ninggang ka nu keur panganténan, teu kaur rék “ngalalanyahan”, kateug deui, kateug deui, kagareuwahkeun ku nu sarusak bari tingjaregoh ngéhkéh batuk atawa sora brat-brét-brot anu patémbalan.

Dina kaayaan “Walapiduha” kabagi dua kubu, meunang sababaraha poé mah loba aki-aki anu ngarasa bingung. Kudu milih pakumpulan mana anu luyu jeung jiwa aki-aki. Mangkaning di unggal pakumpulan ogé diayakeun taruhan, tur disayagikeun susuguh sabangsaning bubuy hui, bubuy sampeu, seupan taleus, jeung sabangsana. Malah béjana di “Walapiduha” kubu Aki Idod mah dibibita ku bonus. Sing saha anu pangjétuna neguh skor, saumur hirup bakal dibébaskeun: ngala sampeu jeung ngala hui di kebon anu beulah girang. Teuing enya, teuing bohong. Nu écés mah da éta kebon téh apan keur disaeur, rék dijieun imah ku incuna. Sajabana ti éta, ceuk Aki Idod kénéh, sing saha anu pangcapétangna nyaritakeun perkara maén bal, bakal dibéré kalaluasaan pikeun numpak motor ojég anu minantuna kalayan gratis. Ninggang ka Aki Samhari anu saumur hirup tacan kungsi numpak motor, tangtu baé matak pikabitaeun. Aki Samhari  mani geus riweuh ngabayangkeun kumaha éndahna numpak ojég, ngurilingan Warung Situ-Cangkudu dibarengan ku Nini Uti.

Bah Oding jeung Aki Musani ogé embung éléh. Awahing ku ngahéab ngadéngé rupaning bonus di kubu Aki Idod,  harita kénéh Aki Musani susumbar, “Sok lah, Aki mah moal kapalang ngabélaan Si Kaka jeung Si Robinho. Lamun perelu, kop tah Si Nini dibikeun!” kituna téh bari némbong-némbong poto Nini Eros anu (béjana mah) ngahaja dipotrét di studio poto. Tivina anu mindeng leungit gambarna ogé, ayeuna mah geus dioméan.  Najan kasebutna tivi hitam-putih, tapi ari gambarna mah da kaitung cékas kénéh. Najan ku aya wé gogodana téh. Rajeun alus gambarna,  sorana ngadadak leungit. Nurutkeun Nini Eros mah, pangna euweuh soraan téh, lantaran tivina henteu maké rémot. Puguh baé ditémpas ku Aki Musani, ” Rémot mah euweuh patula-patalina jeung kualitas tivi! Anu nyababkeun tivi euweuh soraan mah, pédah kandang domba dipindahkeun ka beulah kidul.” Kitu pokna bari rada muncereng.

Mémang ari urusan tivi mah euweuh anu sahulueun pisan. Kaasup anu Aki Idod ogé, teuing kumaha mimitina, gambarna jol ngiles. Ari sorana mah atra  tur streo sagala cenah mah. Kungsi dibongkar ku Jang Uyeh, minantu nu keur meujeuhna pupujieun téa. Tapi batan bener mah kalah beuki euweuh gambaran. Malah masangkeunana ogé, Jang Uyeh téh pohoeun-pohoeun acan. Da éta wé, barang dihurungkeun téh gambarna jadi tibalik. Sajongjongan mah lalajo tivi téh kapaksa kudu bari nonggéng, atawa tivina dibalikeun. Cacak lamun euweuh Jang Adul mah, boa moal kapuluk deui tivi anu Aki Idod téh.

Mangsa nyanghareupan pertandingan kasawelasan Brazil ngalawan Koréa Utara, dua pakumpulan aki-aki, geus mimiti silih lédék, lantaran geus sapuk taruhan. Teu pira taruhanna ogé ukur taruhan dikangkalung tali rapia nu gagantélna urut kaléng susu. Sing saha nu éléh taruhan, wayahna kudu make kongkorong éta. Kubu Aki Musani mah écés pisan nyepeng Brazil, da puguh pamaén favorit Nini Eros téh Kaka jeung Robinho. Majarkeun téh lamun ningali beungeut Kaka, sok inget ka jaman Aki Musani keur ngora. “Tah, baheula mah Si Aki téh mirip pisan jeung Si Kaka…  Tapi teuing kumaha mimitina beuki dieu téh asa leuwih deukeut ka Si Éto’o…” pokna Nini Eros.

Kubu Aki Idod kapaksa kudu nyepeng Koréa Utara, sanajan anu dijagokeunna mah Argéntina. “Keun baé, da anak aki jadi TKI di Koréa. Jadi, urang ngadukung Koréa wé! Boh Koréa Selatan atawa Koréa Utara, urang dukung ku urang saréréa…” kitu ceuk Aki Idod. Nurutkeun pamajikanana, basa manéhna lalajo Koréa Selatan  ngalawan Kamérun, anakna téh kasorot kaméra. Kaciri wé cenah cudag-cideugna. Lalajona ogé gigireun pisan pelatih Koréa Selatan, mamaké kaos Persib. Teuing enya, teuing ukur titingalian Nini Sarmi’ah wungkul. Tapi piraku ari ngabohong mah, da harita téh Nini Sarmi’ah nepi ka adug lajer. Tivina ogé sakilat dipangku, tuluy dibalangkeun kana kasur. Tah, sigana ti harita pisan pangna tivi Aki Idod jadi euweuh gambaran téh.

Basa pertandingan geus dimimitian, Aki Idod teu burung rada paciweuh, da tivina euweuh gambaran téa. Pikeun ngakalanana, Aki Samhari kapaksa kudu nanggap Nini Sarmi’ah, ngigel hareupeun tivi. Batan euweuh tingalieunna pisan. Aki-aki ukur ngabandungan réporterna anu ngagunakeun basa deungeun. Najan basana teu kaharti, tapi tetep wé surak mani ayeuh-ayeuhan. Minangka patokanna, lamun kadéngé reporter nyebut “gol”, hartina éta téh asup. Anu kapapancénan nyatetkeun skor téh nyaéta Aki Ikin. Pokona mah saban ngadéngé reporter paciweuh jeung nyebut “gol”, langsung wé dicatet.

Beda deui jeung di imah Aki Musani, anu tivina euweuh soraan. Teu pati bingung teuing éta mah. Kabeneran Bah Oding rada pangalaman dina widang pidato, kakoncara tukang  pidato seserahan pangantén. Nya, langsung wé Bah Oding kapilih jadi réporterna. Saméméhna, Aki Musani biantara heula, sabangsaning sambutan mapag pertandingan Brazil jeung Koréa Utara. Teu kaliwat, nanggap heula Bah Suhadma, anu ngadadarkeun prédiksi pertandingan.

Maén bal geus dimimitian. Bah Oding buru-buru nyepeng mik, manco kana tivi bari ngaréporteran. Puguh baé rada ngacaprukna mah. Pangpangna palebah nyebutan ngaran pamaén. Moal enya maké jeung nyebutan ngaran Gonzales, Atép, jeung Éka Ramdani. Nurutkeun Bah Oding, Éka Ramdani pisan anu geus ngajebol gawang Koréa Utara téh. “Hidup Éka Ramdani…! Hidup Brazil…!!!” sakur aki-aki sarurak.

Réngsé pertandingan, nurutkeun catetan Aki Ikin di kubu Aki Idod, skor ahir téh 37-0,  Koréa Utara nu meunang. Puguh baé saréréa ngarasa bungah, sarta langsung tatahar pikeun ngajorag kubu Aki Musani. Demi di kubu Aki Musani mah, skor ahir téh 1-0, Brazil anu meunangna cenah, kalayan gulna ditémbak ku Éka Ramdani. Geus puguh kitu mah, aki-aki ti kubu Aki Musani ogé langsung ngabring rék nagih ladang taruhan ka imah Aki Idod.

Dua kubu aki-aki amprok di satengahing jalan. Reg, saréréa eureun. Tuluy silih pencrong.

“Hayoh geura paké kangkalungna! Sugema pisan nepi ka 37-0 éléhna ogé!” ceuk Aki Idod.

“Kumaha? 37-0? Sugan rieut aki-aki téh! Sidik 1-0, éléh tah Koréa Utara! Sok buru, geura paké kangkalungna!” témbal Aki Musani.

“Har… 1-0 timana horéng? Sidik 37-0!” pokna Aki Idod.

Dua kubu aki-aki hog-hag silih sémpas, marebutkeun skor ahir. Malah beuki lila, mingkin ragot paréa-réa omong. Dina kaayaan kitu, Hansip Adul jeung Cép Dadan kabeneran ngalalar ka lebah dinya.

“Aya naon ieu téh? Naha bet siga nu paraséa?” Tanya Cép Dadan.

 “Geus antep, ulah sok pipiluaeun kana urusan kolot. Hayu, bisi kaburu maén! Pokona uing nyekel Brazil nya…” ceuk Hansip Adul bari ngajéwang pigeulang leungeun Cép Dadan.

Sakedapan sakur aki-aki ngahuleng. Jep, simpé. Rét ka Hansip Adul, bari pok nanya, “Rék lalajo naon silaing téh, Adul?” Tanya Aki Musani.

“Badé nongton maén bal, Ki. Pan ayeuna Brazil ngalawan Koréa Utara… sakedap deui maénna, siaran langsung dina tivi, Ki…” témbal Hansip Adul.

“Ké… ké… ari bieu anu dilalajoanan téh apan Brazil ngalawan Koréa Utara?’ Tanya Aki Musani.

“Oh… anu nembé disiarkeun mah siaran ulang, Ki. Brazil mah nembé bade maén ayeuna…” ceuk Cép Dadan.

Ngadéngé kitu, sakur aki-aki silih pencrong. Geus kitu, teu kudu diparéntah deui, kabéhanana tinglaléos ninggalkeun éta patempatan.*** 

Jangjawokan

BAHEULA mah jangjawokan teh sering dipake sarta fungsina sarua jeung parancah atawa do’a. Ayeuna mah geus tara aya nu make. Tapi kawasna alus lamun urang terang bungkeuleukanana. Lain keur ngahirupkeun deui. Ieu mah sakadar ngaguar pakaya anu lila tilem, bahan pangaweruh.

Jangjawokan Kilah Kaprabon
Ieu jangjawokan baheua dibaraca/dipapatkeun sangkan pamingpin gede wibawana.

Ma’taing katalama sung prabuan
inya artata wung ling’ga ingkanan
estu natala estu natala
sing kabeh ka kama
ka kama ‘irta kalla ima’ ima
kallama asih rangtakun
nga’antup sing ukur
kama ‘irta prabuanJangjawokan Nyaliara Beubeureuh
(Jampe Pamelet)Beubeureuh katineung
batu pacacar katinggang cai
Heur! Nyalangsakan ti puncak gunung
Palapar tepung na panon poe
Bebene ticangreud
Cangreudna paparuguh
geuning wanoh kuring si gagah
si gagah si menak si asih pating harayu
harayu mulih kanu sing ati
hurung pahoyong geugeut ka kuring
geugeut ka kuring

si raray bengray
yeuh nu genclang
yeuh nu caang
yeuh nu silar
nu genclang tur herang
nyurup papas ka panenjo
nu caang tur gumilang
nyecep papas ka pangrupa

Nu silar tur tumanenah
talar na wujud
wujud pangestu
mieling anjeun nu anjeun
nu anjeun ka Dewi Putri ngalanglayung
si raray bengray.

Lalampahan Si Oding Jadi Pangarang

PAIT peuheurna jadi pangarang, ku Si Oding mah geus kaalaman. Ti mimiti dicarékan ku Kadus Akim (alatan mindeng teuing ngritik kawijakanana), dibaeudan ku Jang Uyéh (pédah ngaranana remen dijieun tokoh carita), nepi ka diudag-udag ku kabogoh Néng Nani, basa nyieun karangan anu judulna ‘Semalam Di Kamar Néng Nani’. Geus karuhan ari urusan jeung tukang warung mah, lain sakali dua kali. Kungsi sakali mangsa diriungkeun ku Mang RT, alatan nganjukan baé udud jeung kopi. Ari palebah mayarna, kudu ngadagoan heula karanganana dimuat dina koran atawa majalah. Mangkaning dimuatna tara tangtu iraha-irahana.

Cita-citana hayang jadi pangarang, geus ti jaman harga béas salapan ratus. Diajarna ogé kaasup otodidak. Kungsi mati geni di para seuneu, tapa di luhur caringin, saré di Makam Syech Quro, meuting di Manganti, jeung ngadeuheusan tempat-tempat karamat. Beungeutna nepi ka barengep ogé, apan bati néangan inspirasi, basa manéhna mujasmedi dina dahan kiara, handapeun pisan sayang nyiruan. Satuluyna mah Si Oding remen ngayakeun observasi ka tepis wiring. Ngadon leuleumpangan bari mawa ransel anu eusina: pulpén, keretas, gula-kopi, bako sebul, bantal, sarung, béas, jeung (teu poho) potrét Néng Iis.

Satengah taun katukang, Si Oding nékad pikeun ninggalkeun bali geusan ngajadina, Lembur Situ. Manéhna ngumbara ka Bandung, bari mawa harepan hayang jadi pangarang kakoncara. Naskah-naskahna dikirimkeun ka sababaraha média massa. Mémang teu pati gaplah. Karanganana aya anu dimuat. Atuh tina ladang ngarang téh, Si Oding geus bisa ngiridit calana jin, nganjuk tivi séken dua welas in satengah, tug nepi ka bisa meuli hand phone sagala rupa. “Ngarah gampang komunikasi,” kitu ceuk Si Oding bari némbong-némbong Handphone, anu dikangkalungkeun dina beuheungna. Tapi gara-gara handphone, béjana Si Oding téh kungsi ditegor ku salah saurang tim redaktur majalah sastra, alatan ngirimkeun cerpén ngaliwatan SMS.

Dina hiji poé, basa Si Oding keur ngahuleng hareupeun tukang bajigur, Manéhna patepung jeung Néng Lilis. Puguh baé panonna mani molotot mata simeuteun, ningali rupa Néng Lilis anu geulis kawanti-wanti, endah kabina-bina, mapaésan tangtunganna anu jangkung lenjang, pakulitan bodas beresih, taya cawadeunana. Dasar Si Oding (anu salawasna sok ditampikan baé ku awéwé), ningali Néng Lilis téh langsung baé katarik ati, kapentang asmara. Malah awahing ku husuna neuteup Néng Lilis, Si Oding katutuluyan nuturkeun Néng Lilis nepi kana lawang pager imahna. Éling-éling sotéh, basa tukang bajigur nyusulan Manéhna bari kutuk gendeng, alatan gelas bajigur ngadon diasupkeun kana jero kantongna. Leuheung basa lamun geus dibayar.

Teuing kumaha prosésna. Sakali ieu mah, Si Oding meunang kabagjaan dina urusan cinta. Néng Lilis teu nampik, basa Si Oding ngedalkeun kereteg haténa anu nyangkaruk dina asmara. Matak hémeng taktagé. Lain indung bapa Néng Lilis wungkul anu ngarasa héran téh. Malah tatanggana ogé tingharuleng basa nyaksian Si Oding jeung Néng Lilis, anu keur ngumbar katresna di sisi wahangan.

Mémang ari gosip mah éta ogé aya. Nurutkeun tukang cingcaw anu biasa mangkal di Kubang Selatan; basa rék ngedalkeun cintana ka Néng Lilis, Si Oding téh nyelang heula balik ka Lembur Situ. Rék ménta bantuan jangjawokan ka Bah Pian cenah mah. Tapi teuing bener, teuing henteu. Kilang kitu, Jang Ucup, anu geus aya kana dua taunna miharep Néng Lilis, ngahaja ngadegkeun TPDSO (Tim Penyelidik Dukun Si Oding). Awahing ku timburuan sigana téh.

Hanjakal pisan. Sanggeus Si Oding hahadéan jeung Néng Lilisi, Manéhna jadi teu bisaeun ngarang. Sanajan geus nyieun sababaraha rupa tarékah ogé, tetep bae taya inspirasi atawa ideu carita keur karangan. Mémang sabada dititenan téh, karangan anu saméméhna geus dijieun, ukur nyaritakeun kapeurih tina perkara ditampik sapajodogan ku awéwé. Tangtu bae, ari geus boga bébéné mah, asa pamohalan rék nyaritakeun katunggaraan asmara.

Teu bisa ngarang deui, pikeun Si Oding mah kana tangtu ngadatangkeun hiji mamala anu lain lumayan. Pangpangna mah moal boga honor keur waragad sapopoé. Anu ngalantarankeun Si Oding jadi mindeng huleng jentul bari nyanghareupan mesin tik anu geus aya sabulanna tara pisan dicabak. Mangkaning méh unggal mangsa, tukang warung ngagugujeg hutangna anu geus numpuk. Rét, panonna neuteup kana céngcéléngan anu geus parongpong. Nyoba-nyoba céngcéléngan téh dijieun sajak, tapi batan bisa mah kalah lieur anu aya. Écésna mah Si Oding téh ngarasa bingung anu lain dikieuna. Nepi ka ahirna Si Oding nyieun kaputusan anu papalimpang jeung kereteg haténa.

Bari nyurucudkeun cipanon, Si Oding nyuratan ka Néng Lilis, anu eusina ménta sangkan Manéhna diputuskeun tur dinyenyeri. Malah lamun bisa mah, ménta dicarékan lak-lak dasar jeung dijejeléh. Pang kitu, ngarah manéhna bisa ngarang deui.***

Wangkongan Bah Oding (5)

PIKEUN jalma nu ngagem agama Islam pasti yakin yén jodo, pati, bagja jeung cilaka mah anging Allah anu uninga.Tapi keur sabagian jalma éta kayakinan téh ayeuna mah geus robah, buktina geuning kiwari loba jalma sok ngirimkeun SMS ka Ki Joko Bodo jeung Mama Laurent pikeun ménta diramal perkara nasibna. Bah Oding pohara manghanjakalkeunana kana mahabuna SMS saperti kitu téh.
“Sajaba ti kudu ucul duit, kabiasaan ménta diramal ka dukun jeung paranormal téh bisa ngaruksak akidah umat Islam. Matakna kudu buru-buru dilarang!” ceuk Bah Oding ngécéskeun.
Ceuk jalma anu kungsi ngirim SMS ka éta dua tukang ramal téh, cenah jawaban anu katarima normatif pisan. Samodél “ulah kalékéd lamun baranggawé”, “jodo mah moal kamana lumpatna” atawa “kudu usaha satékah polah, pasti bakal tinemu hasil”. Ana kitu mah anu bisa ngarobah nasib urang téh nya … urang kénéh, lain Ki Joko Bodo atawa Mama Laurent.
Di handap aya sababaraha obrolan anu  nyaritakeun jalma keur konsultasi ka Bah Oding perkara jodo jeung nomer buntut.  Wilujeng ngabelenyéh!

NÉANGAN JODO
Neng Eha keur guntreng ngobrol jeung Bah Oding. Ari anu diobrolkeunana masalah jodo.
“Abdi mah sesah pisan mendakan pijodoeun téh,” ceuk Neng Eha.
“Ari  kitu hoyong anu kumaha kénging picarogéeun téh? Boa Enéng mah sesah jodo téh kumargi pipilih?”
“Ah, raraosan mah asa henteu pipilih. Mung abdi mah hoyong gaduh salaki téh ka anu nyumponan dua sarat anu dipikahoyong ku abdi. Sarat anu kahiji, éta pameget kedah saé kapribadianana. Maksad téh mobil pribadina, bumi pribadina sareng tabungan pribadina kedah saé. Sarat anu kadua, abdi mah lillahitaala badé gaduh salaki ka jalmi anu pas-pasan ogé teu nanaon,”
“Jalmi pas-pasan? Naon maksad Enéng téh?”
“Muhun pas-pasan. Pas abdi hoyong berlian, tiasa langsung dipangmésérkeun. Pas abdi hoyong piknik ka luar negri, tiasa langsung dipasihan biayana,”
“Uluh, rada abot geuning saratna téh. Abah mah teu sanggem! Mangga wé Enéng milari nyalira,” ceuk Bah Oding semu peunggas pangharepan.

DITEMPO GELUNGNA
Jang Uyéh keur konsultasi ka Bah Oding perkara jodo.
“Abdi gaduh cita-cita, upami kaparengkeun nikah téh hoyong ka istri anu gaduh masa depan terang. Manawi Abah tiasa masihan bong-bolongan, kumaha carana nangtoskeun éta istri gaduh masa depan terang?”
“Nya gampil, tempo wé lamun manéhna maké gelung,” ceuk Bah Oding tandes pisan.
“Maksadna kumaha Abah, asa kirang ngartos abdi mah?”
“Enya lamun hayang apal naha éta awéwé boga masa depan terang mah tinggal tempo wé lamun manéhna maké gelung. Lamun éta gelung dipakéna di tukangeun sirah, pasti manéhna boga masa depan terang. Sabalikna lamun éta gelung dipakéna di hareupeun sirahna, pasti masa depanna bakal poék!”
“Na ngajawab téh sakacamplungna? Ari Abah jadi kokolot téh kungsi sakola heula atawa henteu?!” ceuk Jang Uyéh semu ambek. Gejlig manéhna indit ninggalkeun Bah Oding.

JODONA DEUKEUT
“DUPI pijodoeun abdi tebih atanapi caket, Abah?” ceuk Neng Léla nanya ka Bah Oding.
“Jodo Enéng mah deukeut pisan,” tembal Bah Oding.
“Kumaha ciri-cirina Abah?”
“Umurna kira-kira 47 taunan, kumisna baplang, janggotna rambosbos. Éta lalaki pijodoeun Enéng téh salawasna sok mamaké baju hideung baé,”
“Nya saha jalmina Abah, sareng di mana alamatna?”
“Jalmana mah nya… Abah pisan. Apan Abah gé geus lila hoyong ngawayuh téh,” ceuk Bah Oding gumasép.

DO’A MAKSA
Basa Jang Aniw ngawakcakeun rasa bogohna ka Lidya Kandau, Jang Aniw ditolak sapajodogan. Terus Jang Aniw téh konsultasi ka Bah Oding. Ku Bah Oding manéhna dibéré catetan anu eusina do’a anu kudu dibaca unggal méméh saré. Ari do’ana téh kieu :
Nun Gusti, upami anjeunna pijodoeun abdi, mugia anjeunna dicaketkeun sareng abdi. Namung upami anjeunna sanés pijodoeun abdi, mugia tetep tiasa … dijodokeun ka abdi.
Nun Gusti, upami anjeunna henteu tiasa ngajodo sareng abdi, kumaha baé carana, mugia abdi tetep dijantenkeun jodo anjeunna.
Nun Gusti, upami anjeunna sanés jodo abdi, mugia anjeunna tong kénging jodo iwal ka abdi.
Nun Gusti, upami anjeunna teu tiasa dijodokeun sareng abdi, anjeunna tong dikéngingkeun jodo ka nu sanés, mugia anjeunna tiasa tetep dijodokeun ka abdi.
Nun Gusti, upami anjeunna kaparengkeun gaduh jodo ka nu sanés, mugia tiasa dipisahkeun, sawios nu sanés mah jodokeun baé ka nu sanés deui, saterasna anjeunna mah tetep kedah dijodokeun ka abdi.
Amin.

GARA-GARA BUNTUT
IEU mah dongéng jaman baheula, waktu masarakat loba nu kagégéloan ku nomer buntut. Aya saurang jalma meunang pituduh ti dukun yén lamun manéhna hayang nomer anu jitu kudu saré di hiji makam karamat. Éta panitah dukun téh ku manéhna ditedunan. Enya baé, kira-kira janari leutik, ti jero kuburan ujug-ujug kaluar haseup. Teu lila ngong aya nu nyarita.
“Pék caritakeun, anjeun nyaréan makam Embah téh aya maksud naon ?” ceuk éta sora tanpa jirim.
“Abdi téh hoyong nomer anu jitu Embah. Unggal-unggal masang sok kawon baé, dugi ka séép naon séép naon,” ceuk éta jalma bari acong-acongan nyembah.
“Nyasat atuh ménta ka Embah mah,” ceuk éta sora tanpa jirim, “Ménta wé ka nu séjén perkara nomer mah. Apan baheula gé jaman keur hirup, Embah kungsi kagégéloan masang nomer. Berekah, nepi ka maot, Embah acan kungsi meunang sakali-kali acan,”
Les baé haseup anu kaluar ti jero kuburan téh ngadadak leungit. Puguh baé éta jalma nu keur acong-acongan nyembah téh jadi ngembang kadu, olohok mata simeuteun.***